Nhắc đến ngày lễ Quốc khánh 2/9, trong trái tim mỗi người Việt Nam lại bùng lên những cảm xúc thiêng liêng, xúc động và lòng tự hào dân tộc. Đây cũng là dịp để bất cứ người dân Việt Nam, kể cả kiều bào ta ở nước ngoài cùng hướng về Tổ quốc, cùng nhau tưởng nhớ những người anh hùng đã hy sinh bất khuất và biết ơn công lao của Bác Hồ vĩ đại – vị anh hùng dân tộc. Nhân dịp ngày lễ Quốc Khánh đang đến gần, chúng ta cùng nhau nhìn lại mốc son chói lọi của dân tộc Việt Nam.
Sau khi Hà Nội và miền Bắc khởi nghĩa thắng lợi, ngày 25 tháng 8 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh từ chiến khu trở về ngoại thành Hà Nội. Chiều hôm sau, Đoàn Trung ương đón Người về ở căn gác 2, nhà số 48, phố Hàng Ngang, Hà Nội để trực tiếp chỉ đạo phong trào. Người đã chủ tọa phiên họp của Thường vụ Trung ương Đảng bàn về công tác đối nội, đối ngoại và đưa ra quyết định về việc khẩn trương tổ chức lễ ra mắt Chính phủ lâm thời.
Ngày 30/8/1945, trước sự chứng kiến của hàng vạn đồng bào Thừa Thiên Huế, vua Bảo Đại tuyên bố thoái vị, giao nộp ấn kiếm cho chính phủ lâm thời, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của của chế độ phong kiến Việt Nam.
Sự thắng lợi của cách mạng tháng Tám, việc tổ chức các bộ thuộc chính phủ lâm thời, sự tuyên bố thoái vị của chính quyền Bảo Đại là những bước chuẩn bị cần thiết chín muồi cho sự chính thức ra đời của chính phủ mới của nhân dân Việt Nam.
Từ sáng sớm ngày mùng 2/9/1945, hàng chục vạn người đại diện cho mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội cùng với cờ hoa khoe sắc nô nức tiến về quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Nét mặt ai ai cũng hân hoan phấn khởi chờ đón giây phút thiêng liêng của dân tộc sau bao năm sống trong nô lệ và áp bức, chờ đón giờ khai sinh của chế độ mới- chế độ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Cũng cung giờ này, nhiều cuộc mít tinh lớn đã được tổ chức tại Huế, Sài Gòn và nhiều thành phố khác. Muôn triệu trái tim đang hướng về Hà Nội, đợi chờ giây phút thiêng liêng nhất.
Đúng 14 giờ, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chính phủ lâm thời bước ra lễ đài, ra mắt toàn thể nhân dân. Bản nhạc “Tiến quân ca” hùng tráng vang lên, mọi ánh mắt đều hướng về lá cờ đỏ sao vàng rựa rỡ đang từ từ được kéo lên theo nhịp điều của bài hát. Hàng chục vạn người tay nắm chặt tay giơ lên ngang tai, thể hiện lòng quyết tâm và ý chí sắt đá, kiên cường, kính chào lá cờ vinh quang của Tổ quốc. Thay mặt Chính phủ lâm thời, Người đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Trong buổi lễ long trọng này, chủ tịch Hồ Chí Minh xuất hiện thật giản dị, gần gũi nhưng cũng rất đanh thép và hùng hồn “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập”. Đang đọc được nửa chừng, Bác hỏi “Tôi nói đồng bào nghe rõ không?” đã làm tiêu tan đi tất cả những gì còn xa cách giữa vị chủ tịch nước và nhân dân. Từ giây phút đó, Bác Hồ và cả biển người đã hòa làm một.
Có thể nói, Tuyên ngôn độc lập chính là lời non nước cao cả và thiêng liêng, thể hiện sâu sắc tư tưởng vĩ đại “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Bản Tuyên ngôn độc lập chính là kết tinh của tinh thần, ý chí, khát vọng độc lập tự do của toàn dân tộc. Với ý nghĩa và tầm vóc lớn lao đó, ngày 2/9 hàng năm đã trở thành ngày hội lớn của dân tộc, trở thành ngày Quốc khánh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Ngày Quốc khánh mùng 2/9 không chỉ có ý nghĩa lịch sử to lớn mà còn như lời nhắc nhở thế hệ trẻ ngày nay khi sinh ra trong hòa bình, không phải chứng kiến cảnh đất nước chia cắt, súng đạn và chiến tranh, phải luôn luôn học tập, rèn luyện sao cho xứng đáng với câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”, cũng như giáo dục lòng tự hào về truyền thống vẻ vang của ông cha ta, đã kiên cường bất khuất đánh đuổi quân xâm lược bảo vệ Tổ quốc.
Những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945 đã trở thành sức mạnh to lớn của toàn dân tộc Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thực hiện lời thề thiêng liêng trong ngày Lễ độc lập: “Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”. Với tinh thần đó mà cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong suốt 79 năm qua.
Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân ta đã và đang tiếp tục đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới toàn diện trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực sẽ còn nhiều diễn biến rất phức tạp, tác động trực tiếp đến nước ta, tạo ra cả thời cơ và thách thức. Để tận dụng, phát huy tốt nhất thời cơ, thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, chúng ta cần đoàn kết một lòng với quyết tâm cao, phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao đời sống của nhân dân. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.